معرفی گیاه زعفران:
گیاه زعفران با نام علمی (Crocus sativus)،گیاهی است که در دوران قدیم وبیش از هزارا سال مورد استفاده توسط انسانها از جمله پادشاهان، فراعنه و سرآشپزها برای مصارف دارویی، زیبایی، پوست، نوشیدنی و آشپزی کشت میشده است. گیاه زعفران دارای شش گلبرگ با گلهای به رنگ بنفش میباشد . گل زعفران معمولا سه پرچم و یک مادگی منتهی به کلاله سه شاخه به رنگ قرمز دارند که قسمت مورد استفاده این گیاه انتهای خامه و کلاله سه شاخه است که با نام زعفران معروف است و دارای رنگ و بوی معطر است.
زعفران را میتوان پرچمدار گرانترین ادویه ها در جهان معرفی کرد که معمولا به روش دستی کشت میشود و در هنگام برداشت از نیروی کار بصورت دستی استفاده میشود. بطور کلی معمولا از هر150 هزار تا 200 هزار بوته گل زعفران حدودا 1 کیلوگرم زعفران خشک به دست می آید. نام زعفران همراه با نام ایران قدمت تاریخی خود را بازگو میکند و ایران با داشتن آب و هوای چهارفصل در کنار مراتع مرغوب برای پرورش زعفران درجه یک، آن را به بهترین تولیدکننده زعفران در جهان تبدیل کرده است. کشور ایران در قرن ۲۱ رکور دار تولید این محصول گرانبها با بیش از ۹۰ درصد زعفران جهان را دارا میباشد .
از جمله خواص زعفران میتوان اشاره کرد به
تقویت سیستم ایمنی بدن
بهبود سیستم عملکرد قلب
بهبود سیستم بینایی
تقویت نیروی جنسی
بهبود اختلالات عصبی و افسردگی
بهبود چربی کبد
بهبود پوست و جوان سازی پوست
کمک به درمان انواع سرطان
ایجاد نشاط و شادمانی
رفع بوی بد دهان
تقسیم بندی انواع زعفران :
زعفران سوپر نگین
گران ترین و کمیاب ترین نوع زعفران موجود است. زعفران سوپر نگین بخاطر کیفیت و ظاهر زیبایی که دارد شناخته شده است. طول کلاله این نوع زعفران نسبت به زعفران سرگل بیشتر است و هیچ نخ نارنجی و زردی در بین آنها وجود ندارد.
زعفران سرگل:
زعفران سرگل قسمت قرمز کلاله گل زعفران است. زعفران سرگل فوقالعاده معطر و قدرتمند است، اغلب از نظر زیبایی پس از زعفران سوپر نگین به دلیل داشتن خردهها و نخهای شکسته در رتبه دوم قرار میگیرد.
زعفران نگین:
هنگامی که قسمت قرمز سه کلاله چسبیده باشد و به صورت خوشه درآید به آن زعفران نگین می گویند در مقایسه با زعفران سوپر نگین، زعفران نگین طول بیشتری دارد و ممکن است در بین آنها نخ های زرد و نارنجی رنگ دیده شود.
زعفران پوشال:
رشته های زعفران پوشال معمولا ضخامت 2 یا 3 میلی متر دارد، زعفران پوشال حاوی زعفران قرمز کلاله ها (قسمت قرمز) با یک قسمت خامه ای (قسمت سفید)است.
زعفران دسته
زعفران دسته ای یا زعفران دسته گل کلاله شامل قسمت زرد و قرمز آن است که از زعفران سرگل قیمت کمتری دارد.
زعفران سفید:
هنگامی که سرگل را از دسته جدا میکنیم، قسمت ریشه، پایین ترین قسمت گل زعفران( کنج) یا سفید گفته میشود، باقی می ماند. این قسمت دارای رنگ زرد مایل به سفید روشن است که فاقد کروسین است که باعث رنگدهی زعفران می شود که به این علت نمی توان آن را زعفران تلقی کرد.
تعیین کیفیت زعفران :
از جمله عوامل مهم در قیت گذاری و کیفیت زعفران که با آزمایش مشخص میگردد اندازه گیری مقدار کروسین (رنگ)،پیکروکروسین (طعم) و سافرانال (بو) است که هر چه مقدار این اجزا بیشتر باشد کیفیت آن بالاتر است.