زعفران سرگل و کاربرد آن
یکی از محبوبترین محصولات کشاورزی زعفران است، وجود طعم و عطر بینظیر این محصول باعث شده طرفداران زیادی را جذب کند. از این محصول به عنوان یک چاشنی خوش طعم و رنگ در غذا استفاده میشود.
براي اطلاعات بيشتر لطفا كليك بفرماييد
زعفران گیاهی است که فقط در ایران معروف نیست و در نقاط مختلف دنیا از آن استفاده میشود. اصولاً در تمام دنیا ایران را به مهد پرورش زعفران میشناسند. رشتههای موجود در زعفران، هر کدام دارای خصوصیات مخصوص به خود هستند. یکی از معروفترین انواع زعفران، زعفران سرگل است. در ادامه مقاله با این نوع زعفران بیشتر آشنا خواهیم شد.
زعفران سرگل چیست؟
به زعفرانی که از قسمتهای قرمز رنگ کلالههای گل زعفران به دست میآید، زعفران سرگل گفته میشود. برای به دست آوردن زعفران سرگل، قسمت بالای زعفران را از گل جدا کرده، به این قسمت زعفران سحرگاه گفته میشود.
زمانی که قسمت زرد رنگ گل زعفران آن جدا میشود، فقط رشتههای قرمز و خوشرنگ آن باقی میماند، که به آنها زعفران سرگل گفته میشود. رشتههای این زعفران قرمز و بسیار خوش رنگ هستند، به همین علت از رنگ دهی بسیار بالایی برخوردار است.
زمان برداشت زعفران تاثیر بسیار زیادی بر روی کیفیت آن دارد. زمانی که زعفران به موقع برداشت نشود، قرارگیری زیاد آن در برابر نور خورشید باعث پایین آمدن کیفیت رشتههای آن میشود. انواع زعفران سرگل شامل زعفران ممتاز، سر ریشه و سرقلم است. هرچه میزان خامه (فسمت زرد رنگ) زعفران کمتر باشد، سرگل بزرگتر است. در این صورت زعفران از کیفیت بالاتری برخوردار است، به همین نسبت قیمت بیشتری هم خواهد داشت.
خصوصیات زعفران سرگل
زعفران سرگل از دسته زعفرانهای ممتاز و صادراتی است. از ویژگیهای مهم این نوع زعفران خوش رنگی، ضخیم بودن و یک دستی کلالههای آن است.
اصولاً در این نوع زعفران اثری از بخشهای زرد رنگ رشتههای زعفران نیست. برای به دست آوردن زعفران سرگل، از یک فرآیند خاص استفاده میشود.
از خصوصیات بارز زعفران سرگل میتوان به میزان رنگ دهی زعفران که بین ۱۲۰ تا ۲۷۰ است، اشاره کرد. معمولاً رشتههای زعفران سرگل، بسیار قرمز و فاقد قسمت زرد رنگ هستند. در واقع گلالههای قرمز از خامههای زرد کاملاً جداسازی شدهاست. رشتههای این نوع زعفران کاملاً جدا از هم هستند و از کیفیت بسیار بالایی برخوردارند. همچنان این نوع زعفران علاوه بر کیفیت بالای کلالهی آن، از رنگ دهی بسیار بالایی برخوردار است.
کیفیت بالای این زعفران باعث شده که از نظر قیمت کاملا مقرون به صرفه باشد. زعفران مواد مغذی بسیاری که دارد، در زمان بارداری باعث سقط جنین شده و ممنوع است.
روش تهیه زعفران سرگل
زعفران سرگل از الک کردن و پاک کردن زعفران پوشال و دختر پیچ تولید میشود. زمان برداشت گلهای زعفران اصولاً در فصل پاییز به خصوص در اواسط آبان ماه است. روش جدا کردن کلاله از گل زعفران به دو روش است، یک روش به صورت دستی و توسط خانمهای خانهدار انجام میشود، روش دیگر به صورت ماشینی و مکانیزه است.
در زمان تبدیل کلالههای این زعفرانها به سرگل، ممکن است کلالهها به علت نرمی زیاد شکسته شود و ناخواسته مقداری زعفران شکسته شده وارد زعفرانهای سالم و بدون آسیب شود. میزان زعفران شکستهای که در زعفران سرگل وجود معیار درجه بندی زعفران است.
کلالههای زعفران اگر به صورت کامل و بدون آسیب دیدن باشد از قیمت و درجه بالاتری برخوردار است، کلالههایی که در حین پاک شدن شکسته و نرم میشود از درجات پایینتری برخوردار هستند. عیار زعفران سحرگل به میزان زیادی به نحوه کشت و نوع برداشت گیاه بستگی دارد.
تشخیص زعفران سرگل
معیار سنجش مرغوبیت زعفران، میزان بلندی سرگل زعفران و بلندی خامه است. این موضوع معیار سنجش برتری زعفران سرگل نسبت به زعفرانهای دیگر است. هرچه میزان بلندی زعفران سرگل بیشتر باشد، به همین نسبت ارزش زعفران بالاتر میرود.
یکی از راههای تشخیص زعفران اصل از زعفران تقلبی، میزان رنگ دهی زعفران است. اصولاً زعفران سرگل از رنگ دهی بالایی برخوردار است، اما سرعت رنگ دهی آن نسبت به زعفرانهای دیگر کمیپایینتر است.
برای این کارزعفران سرگل را آسیاب کنید و در یک لیوان شیشهای مقدار آب سرد بریزید، مقداری از زعفران سرگل آسیاب شده را درون لیوان ریخته و سرعت رنگ دهی آن را بررسی کنید. اگر زعفرانی که داخل لیوان است به سرعت رنگ دهد، این زعفران تقلبی است. میزان زمان لازم برای رنگ دهی زعفران سرگل حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است. یکی از راههای دیگر تشخیص زعفران سر گل کشیدگی کلاله و ضخامت زیاد آن است.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی زعفران سرگل پرداختیم، به این نتیجه رسیدیم که، زعفرانها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام از آنها خصوصیات، مخصوص به خود را دارد. یکی از انواع زعفرانهای با کیفیت زعفران سرگل است.
در زعفران سرگل، هیچگونه خامه زرد رنگی وجود ندارد و تمام زعفران از قسمت قرمز رنگه کلاله به دست آمده است. وجود کیفیت بالا و رنگ دهی بسیار عالی زعفران سرگل، موضوعی است که باعث صادرات این محصول شدهاست. این نوع زعفران به زعفران صادراتی نیز معروف است. در هنگام خرید زعفران سرگل، حتماً به اصل و تقلبی بودن آن دقت کنید. زعفران سرگل با توجه به کیفیت بسیار بالایی که دارد از قیمت مناسبی نیز برخوردار است.